Μετά τις αυξήσεις στα τρόφιμα αρνητική πρωτιά σημειώνει η Ελλάδα και σε ακόμη ένα «είδος» ανάγκης, όπως είναι η στέγαση. Σύμφωνα με την Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, το ποσοστό του εισοδήματος που δαπανούν οι Ελληνες για στέγαση είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι μετρήσεις για το 2022 έδειξαν ότι οι Ελληνες ενοικιαστές ξόδεψαν το 34,2% του μισθού τους (ακολουθούν η Ολλανδία, η Δανία και η Γερμανία), όταν κατά μέσο όρο οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι έδωσαν για στέγαση το 19,9% του μισθού τους. Μάλιστα σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα, το ποσοστό ξεπερνά το προαναφερθέν 34,2%.
Οι βασικοί λόγοι που οδηγούν στην εξουθενωτική αυτή κατάσταση για τους Ελληνες είναι η απουσία πλαφόν στην αύξηση των ενοικίων στα νοικοκυριά και η αντιστοιχία του μέσου εισοδήματος με τις τιμές των ενοικίων.
Στην Ευρώπη βάζουν πλαφόν στις αυξήσεις
Το κόστος στέγασης συνιστά ούτως ή άλλως πρόβλημα για όλη την Ευρώπη. Ωστόσο οι άλλες χώρες διαμορφώνουν πολιτικές στέγασης με στόχο τη δημιουργία κοινωνικών κατοικιών, ενώ έχουν ορίσει πλαφόν στην αύξηση των ενοικίων με στόχο την αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Ειδικότερα, η Δανία όρισε πλαφόν αύξησης 4%, η Γαλλία έθεσε ανώτατο όριο το 3,5% στις αυξήσεις ενοικίων, η Ισπανία το 2%, όπως και η Πορτογαλία.
Τη στιγμή λοιπόν που ευρωπαϊκές χώρες συγκροτούν πολιτικές στέγασης με κοινωνικό χαρακτήρα, η Ελλάδα αδυνατεί να θέσει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο πολιτικής. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Οπως επισημαίνει και η ΤτΕ, η θέση της Ελλάδας στην κατάταξη του κόστους στέγασης επηρεάζεται και προσδιορίζεται από το χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Ακόμη και το 2009, όταν η χώρα βίωνε οικονομική κρίση, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ άγγιζε το 95% του κοινοτικού μέσου όρου, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 68%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα είναι πρώτη ως προς το κόστος στέγασης στο σύνολο των χωρών της ευρωζώνης, τόσο για τα αστικά κέντρα όσο και για τις αγροτικές περιοχές. Τις δυσκολίες που βιώνει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού στην Ελλάδα επιβεβαιώνει το γεγονός ότι το 36,9% των Ελλήνων καθυστερεί να αποπληρώσει στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς.
Η… αποτελεσματικότητα της ελληνικής κυβέρνησης επιβεβαιώνεται αν ανατρέξουμε στις τιμές ενοικίων σε χώρες της Ευρώπης συγκριτικά με τον μέσο μισθό. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Eurostat, για το 2022 οι Ελληνες είχαν το πέμπτο χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο ήταν υψηλότερο μόνο σε σχέση με εκείνο ορισμένων χωρών της ανατολικής Ευρώπης. Την ίδια στιγμή το 26,3% των Ελλήνων βρέθηκε αντιμέτωπο με τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, το διάμεσο διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων ανερχόταν σε 10.841 μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPS), υψηλότερο μόνο από το αντίστοιχο των Βουλγάρων (9.671 PPS), των Σλοβάκων (9.826), των Ρουμάνων (10.033) και των Ούγγρων (10.217). Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα απέχει πολύ από τον μέσο όρο της ΕΕ, που ανήλθε πέρυσι στις 19.083 ευρώ ή 18.706 PPS.
Οπως επισημαίνει και η ΤτΕ, η θέση της Ελλάδας στην κατάταξη του κόστους στέγασης επηρεάζεται και προσδιορίζεται από το χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Ακόμη και το 2009, όταν η χώρα βίωνε οικονομική κρίση, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ άγγιζε το 95% του κοινοτικού μέσου όρου, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 68%.
Δικτύου E-Real Estates Θεμιστοκλή Μπάκα, στην Ελλάδα καταγράφεται συνεχής αύξηση των ενοικίων, η οποία ξεκινά από το 2018 και συνεχίζεται έως σήμερα. Τη μεγαλύτερη αύξηση σημειώνουν τα μικρότερα ακί
«Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη η οποία δεν διαθέτει καμία κοινωνική κατοικία, ενώ εντάχθηκε με το μικρότερο ποσό στο Ταμείο Ανάκαμψης όσον αφορά τη στεγαστική πολιτική»
Ενας μισθός στο ενοίκιο
Η αναντιστοιχία μεταξύ εισοδήματος (ο μέσος μηνιαίος μισθός προσεγγίζει τα 1.025 ευρώ) και κόστους στέγασης έχει οδηγήσει σύμφωνα με τον Θεμ. Μπάκα το 76,9% των ενοικιαστών, εφόσον πληρώσουν τα έξοδα του σπιτιού, να κάνει σημαντικές περικοπές σε βασικά αγαθά. Μάλιστα μεγάλο ποσοστό ενοικιαστών αναγκάζεται να ζητά οικονομική βοήθεια από τρίτους.
