Εδώ και πάνω από 20 χρόνια, Ελλάδα και ΕΕ προσπαθούν να θέσουν σε εφαρμογή σύγχρονα συστήματα ασφαλείας και να βελτιώσουν τη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των ελληνικών σιδηροδρόμων για σύνδεση με την υπόλοιπη Ευρώπη, αναφέρει χαρακτηριστικά η Euractiv σε αποκαλυπτικό άρθρο της, το οποίο κάνει λόγο για «σειρά καθυστερήσεων», «γκρίζων συμβάσεων» και «μηδενικής λογοδοσίας».
Στοιχεία τα οποία έχουν εκθέσει τόσο τον ανεπαρκή επενδυτικό σχεδιασμό της Ελλάδας, όσο και τους χαλαρούς μηχανισμούς παρακολούθησης της ΕΕ, με την Euractiv να γράφει χαρακτηριστικά ότι «η τραγωδία του τρένου στα Τέμπη που κόστισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους άνοιξε το Κουτί της Πανδώρας».
Όπως αναφέρει η έγκριτη ιστοσελίδα επικαλούμενη σχετικό έγγραφο που είδε αποκλειστικά, εδώ και χρόνια, η Κομισιόν πιέζει τις ελληνικές αρχές και εκφράζει τις ανησυχίες της για δύο έργα, βασικά για την αντιμετώπιση της ασφάλειας των ελληνικών σιδηροδρόμων, τα οποία όμως δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.
Πηγή της ΕΕ είπε στην Euractiv ότι «προγραμματίζεται ακρόαση ως μέρος μιας συνεχιζόμενης διαδικασίας που σχετίζεται με την προβληματική εκτέλεση των εργασιών για τη σηματοδότηση και την επικοινωνία των σιδηροδρόμων μεταξύ 2000 και 2013». Θυμίζουμε ότι την περίοδο εκείνη κυβερνούσαν τη χώρα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.
Το πρώτο προβληματικό έργο αφορούσε την εγκατάσταση του πολυσυζητημένου Ευρωπαϊκού Συστήματος Ελέγχου Τρένων (ETCS) για την περίοδο 2000-2006 και το άλλο, την αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης στα τρένα και του τηλεχειρισμού, που υποτίθεται ότι θα ολοκληρωνόταν την περίοδο 2007- 2013.
Όπως αναφέρεται, στόχος των δύο έργων ήταν η αναβάθμιση της ασφάλειας με ψηφιακές τεχνολογίες για την αποφυγή «ανθρώπινου λάθους», καθώς οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι εξακολουθούν να λειτουργούν χειροκίνητα.
Σε μία επιστολή που έστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Κυβέρνηση Μητσοτάκη τον Ιούνιο του 2021, αναφέρει ρητά ότι τα δύο έργα συγχρηματοδοτήθηκαν από την ΕΕ αλλά δεν υλοποιήθηκαν και κάλεσε τη χώρα μας να δώσει διευκρινίσεις. Την προειδοποίησε ότι διαφορετικά, θα ζητούσε «οικονομική διόρθωση» δηλώνοντας μη επιλέξιμα κονδύλια της ΕΕ αξίας σχεδόν 18 εκατομμυρίων ευρώ.
Σε πολλές επιστολές που αναγράφει ότι είδε η Euractiv, η ελληνική κυβέρνηση διαφώνησε με τις προτεινόμενες «οικονομικές διορθώσεις» χαρακτηρίζοντάς τις ως «μη αναλογικές» και «άδικες» απέναντι στις προσπάθειές της να ολοκληρώσει τα έργα και λαμβάνοντας υπόψη τα ποσά των εθνικών πόρων που επενδύθηκαν στα έργα.
Φαίνεται ωστόσο, ότι οι υπηρεσίες της Κομισιόν δεν πείστηκαν από τις κραυγές της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και ζήτησαν ακρόαση για να δοθούν εξηγήσεις για την κατάσταση και τις σημαντικές καθυστερήσεις.
